Borstvoeding

In de zwangerschap bereiden borsten zich voor op een borstvoedingsperiode. Tepels veranderen meestal zichtbaar.

Er kan zelfs in de zwangerschap al wat licht gele vloeistof uitkomen, de eerste dikke melk die melkklieren aanmaken, ‘colostrum’ genoemd. Borstvoeding is een fysiologisch vervolg op de bevalling als onderdeel van de menselijke voortplantingscyclus.

Baby’s hebben na de geboorte een instinct; ze weten waar ze de tepel kunnen vinden en wat ze ermee moeten doen. Borstvoeding geven is echter geen aangeboren vaardigheid en zal dan ook geleerd moeten worden.

Samenstelling

De samenstelling van borstvoeding is beter aangepast op de behoeften van je kind dan kunstvoeding, voornamelijk qua bouwstenen en vetzuren. Tevens bevat moedermelk immunologische eigenschappen. Dit betekent dat het afweermechanismen bevat die een beschermende factor hebben tegen lichaamsvreemde stoffen (zoals de griep). Borstvoeding bevat dus levende antistoffen die je baby beschermen tegen ziektes en infecties. Daarnaast bevat het nog ruim honderdvijftig andere ingrediënten die bijdragen aan een optimale ontwikkeling van je baby. Moedermelk bevat precies de juiste hoeveelheden voedingsstoffen die je baby nodig heeft voor een optimale en gezonde groei. Het wordt qua samenstelling dus ook aangepast aan de behoeften van een kind (denk aan een andere samenstelling bij een te vroeg geboren baby). Zelfs de smaak varieert en dus ontwikkelt een kind zijn smaak al vanaf dag één.

Voordelen

Voordelen van borstvoeding op een rijtje

Borst gevoede kinderen hebben minder vaak infecties van de luchtwegen, het maag-darmkanaal, de urinewegen en het middenoor
Bij borst gevoede kinderen komt minder vaak wiegendood voor
Borst gevoede kinderen zijn beter beschermd tegen onder andere allergieën, astma, suikerziekte, overgewicht/obesitas en reuma
Borstvoeding draagt bij aan de gunstige ontwikkeling van motoriek, intelligentie, zichtvermogen, darmflora, spraak-, smaak-, kaak- en kauwfuncties en sociaal emotionele kwaliteiten
Bij langdurige borstvoeding zie je een positief effect op intelligentie en op de bloeddruk
De bescherming van borstvoeding strekt zich tot jaren na de periode waarin borstvoeding is gegeven uit

Het geven van borstvoeding zelf heeft ook algemene voordelen. Hierbij kun je denken aan:

De kosten, het is gratis
Borstvoeding is altijd bij de hand
Borstvoeding is altijd op de juiste temperatuur
Borstvoeding geven draagt bij aan een sterke band tussen moeder en kind

Borstvoeding heeft naast bovenstaande voordelen ook nog voordelen voor jou:

Het verlaagt de kans op borstkanker voor de menopauze, baarmoederhalskanker en kanker aan de eierstokken
Er is minder kans op botontkalking
Het herstel gaat na de bevalling gemiddeld sneller dan bij kunstvoeding
Menstruatie blijft vaak langer uit, gunstig voor het herstel van de ijzerwaarden

Nadelen van borstvoeding

Er zijn ook nadelen gevonden van borstvoeding. In industriële landen (waaronder ook Nederland) bevat moedermelk kleine hoeveelheden pcb’s en dioxine. Bij onderzoek zijn er echter geen schadelijke gevolgen gevonden bij het kind.
Er zijn daarnaast ook nog algemene nadelen, denk aan:

Borstvoeding geven is niet altijd gemakkelijk aangeleerd; het gaat niet altijd ‘vanzelf’
- Een klein percentage vrouwen lukt het nooit om borstvoeding te geven
- De kans op een postnatale depressie bij vrouwen die graag borstvoeding geven, maar waarbij het niet lukt, is groter
Als je de deur uit wilt zonder kind, zal dit tussen de voedingen door kunnen óf kan je kolven.

Aanleggen

Een pasgeborene is de eerste uren na de geboorte meestal rustig en goed wakker. Het advies is om de baby binnen een uur na de geboorte aan de borst te leggen. De hap-zoekreflex is de eerste twee uur na de geboorte sterk aanwezig. Goed aanleggen is belangrijk voor het snel op gang komen van de voeding en voorkomt pijnlijke tepels en tepelkloven. Bij aanleggen is het belangrijk om op onderstaande punten te letten;

Comfortabele houding van moeder.
Hoofd en lichaam van de baby zijn in één lijn, ter hoogte van de borst.
Buik van de baby ligt tegen de buik of flank van de moeder.
Het mondje ligt iets onder de tepel.
Tijdens het zuigen ligt de kin van de baby tegen de borst, de neus raakt de borst.
Zuigen mag geen pijn doen, alleen het eerste snelle aanzuigen mag gevoelig zijn.
De lippen liggen naar buiten gekruld om de tepel.
De baby drinkt met lange teugen (zichtbaar bij de slapen).
Kuiltjes in de wangen en smakgeluiden tijdens drinken kunnen wijzen op verkeerd aanleggen.

Kolven in de zwangerschap

Het is mogelijk om moedermelk af te kolven tijdens de zwangerschap. Met het verzamelen van de eerste moedermelk, ook wel ‘colostrum’ genoemd, kun je voorkomen dat je kindje na de bevalling met kunstmatige babyvoeding (bij)gevoed moet worden. In de folder “kolven in de zwangerschap” van het NWZ is hier meer informatie over te lezen.

Artikelen voor het kolven, zoals spuitjes met afsluitdopjes zijn vaak via de apotheek te koop. Er zijn ook verschillende sites waar ze te koop zijn, zoals Lactatiekundige,aidulac.nl en Ik Geef Borstvoeding.

Medicatie en borstvoeding

Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen kan soms een contra-indicatie zijn voor het geven van borstvoeding. Gebruik je medicatie, of heb je medicatie nodig, en wil je daar meer informatie over in combinatie met het geven van borstvoeding neem dan contact op met ‘Puur verloskundigen’.

Overige informatie/voorlichtingsbijeenkomst

Indien je van plan bent om borstvoeding te gaan geven, of als je nog twijfelt, is goede voorlichting in de zwangerschap aan te raden. De GGD organiseert verschillende voorlichtingsavonden in Schagen en omgeving die je hier kunt vinden. Je kunt ook de verloskundigen om advies en informatie vragen op het spreekuur.
Naast de voorlichtingsbijeenkomsten kan je ook betrouwbare informatie vinden op onder andere borstvoeding.com, la leche league en de verloskundige.

Borstvoeding is de beste voeding voor je kind.

Denk ook aan het beste voor jezelf!